آخرین مطالب
امکانات وب
دو خبر بسیار مهم درباره کتاب برایتان داریم:
آیا می‌دانستید دو سوم کل کتاب‌های جهان در 12 کشور تولید می‌شود و چقدر این نکته ما را یاد قانون پارتو یا قانون 20-80 می‌اندازد (هرچند در اینجا دوازده کشور عددی حدود 6 درصد از کشورهای جهان را تشکیل می‌دهد).
دوم آن که شرکت‌هایی هستند که سال‌ها است در صدد شمارش تمام کتاب‌های چاپ شده هستند تا تعداد عناوین کتاب‌ها مشخص شود. در 14 دسامبر 2004، گوگل اعلام کرد که قراردادهایی با پنج کتابخانه تحقیقاتی بزرگ منعقد کرده است تا پروژه‌ای را که بعداً به عنوان پروژه کتابخانه کتاب گوگل شناخته می شود، آغاز کند. کتابخانه عمومی نیویورک و کتابخانه‌های دانشگاه‌های هاروارد، میشیگان، آکسفورد و استنفورد (که در آن زمان گوگل5 نامیده می‌شدند) موافقت کردند که به گوگل اجازه دهند کتاب‌های چاپی آنها را دیجیتالی کند (Jones, 2009).
در اواسط سال 2010 گوگل اعلام کرد تمام کتاب‌های چاپی از زمان گوتنبرگ را شمرده و تعداد کتاب‌ها در سراسر جهان 880,864,129 عدد است. با اعلام این خبر و شمارش حدود 130 میلیون کتاب این سئوال مطرح شد که این شمارش چگونه انجام شده است. این نکته از آن جهت دارای اهمیت است که بر اساس آخرین اعلام نتیجه شمارش گوگل در سال 2023، این تعداد به 880,464,158 عدد رسیده اما براساس پایگاه اطلاعاتی ISBN، حدود 34 میلیون ISBN منحصر به فرد تا سال 2023 ثبت شده است.
در سال 2010 که اولین بار گوگل این آمار را ارائه داد اعلام کرد: ما فراداده مورد نیاز را از بسیاری از ارائه‌دهندگان (بیش از 150 ارائه‌دهنده) جمع‌آوری میکنیم که شامل کتابخانه، WorldCat، فهرست‌های اتحادیه ملی و ارائه‌دهندگان تجاری می‌شود. در حال حاضر نزدیک به یک میلیارد رکورد خام منحصربفرد داریم ... با احتساب فقط منابعی که چاپ و صحافی شده‌اند، به حدود 146 میلیون می‌رسیم. این بهترین پاسخ امروز ما است. زمانی که داده‌های بیشتری به دست آوریم و در تفسیر آنچه در حال حاضر داریم ماهرتر شویم، این تعداد تغییر خواهد کرد."
گوگل با بیان اینکه این تعداد کتاب را به روش‌های بسیار خاصی به دست آورده‌اند، روش و منطق خود برای شمارش هر کتابی که جهان تاکنون تولید کرده است، را ارائه داد.
گوگل روش شمارش خاص خود را دارد که ممکن است برای کتابداران جهان که بر اساس ISBN (شماره استاندارد بین‌المللی کتاب) کار می‌کنند، بحث‌برانگیز باشد. این شرکت ادعا می‌کند که ISBN (و پیش‌سازهای SBN آنها) از اواسط دهه 1960 به وجود آمده و تا اواسط دهه هفتاد به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است. شابک‌ها فقط برای کتاب‌هایی استفاده می‌شوند که ممکن است پتانسیل توزیع داشته باشند. گوگل در تلاش است تا هر کتابی که از زمان گوتنبرگ و فراتر از آن تهیه شده است را فهرست کند.
از نظر گوگل، سایر شناسه‌های شناخته شده، به عنوان مثال آنهایی که توسط کتابخانه کنگره (شماره‌های کنترل کتابخانه کنگره) یا OCLC (شماره‌های دسترسی WorldCat) اختصاص داده شده‌اند نیز برای شمارش کتاب کارایی لازم را ندارند. به عنوان مثال، چندین نسخه از یک کتاب با پیشگفتارهای متفاوت سبب بروز مشکلاتی می‌شود. برخی یک بار شمارش می‌شوند، در حالی که در برخی استانداردها، هر نسخه را به طور جداگانه می‌شمارند. ضمن آن که نسخه‌هایی از کتاب وجود دارند که برخی چاپی و برخی الکترونیکی است که اغلب دارای شناسه‌های جداگانه هستند. وجود کتاب‌های الکترونیکی سبب شده که این پرسش مطرح شود که آیا به روش دیگری برای فهرست‌نویسی کتاب برای دنیای الکترونیک نیاز داریم؟
ابتدا سعی میکنیم دلایلی را برشماریم که سبب می‌شوند امکان شمارش دقیق عناوین کتاب‌ها را مشکل و یا غیرممکن نمایند:
- انتشارات دیجیتالی
رشد تصاعدی انتشارات دیجیتالی، ردیابی و شمارش همه کتاب‌های الکترونیکی و نشریات دیجیتالی که وجود دارد، کار بسیار مهم و دشواری است.
- خودانتشاری
امروزه، انتشار کتاب به صورت آنلاین آسان‌تر و در دسترس‌تر از همیشه است که این امر باعث می‌شود تعداد بیشماری از کتاب‌های خود منتشر شده از آمار انتشار سنتی کنار گذاشته شوند و تعداد کتاب‌های موجود در جهان را با دقت کمتری به ما می‌دهد.
- آثار یتیم Orphan Works
اصطلاح «اثر یتیم» برای توصیف کتاب‌ها (و انواع دیگر رسانه‌ها) استفاده می‌شود که تحت حمایت حق چاپ هستند، و که دورۀ زمانی حق پدیدآور/ حق مؤلف آن به سر نرسیده، اما دارنده حق نسخه‌برداری، مانند نویسنده، ناشناخته است یا نمی‌توان با او تماس گرفت. به عنوان مثال، این کار می‌تواند مانند کتاب‌های تاریخی باشد که به صورت ناشناس، با نام مستعار نوشته شده اند یا نویسنده در زمان گم شده است.
آثار یتیم معمولاً در تعداد انتشارات گنجانده نمی‌شوند، اما بسیاری از آنها در طول سال‌ها جمع شده‌اند. این مطالعه در سال 2009 تخمین زد که تنها در انگلستان حدود 25 میلیون اثر یتیم در مجموعه‌های بخش عمومی وجود دارد.
- تغییرات در نسخه و تجدید چاپ
ممکن است نسخه‌ها، ترجمه‌ها و تجدید چاپ‌های مختلف از یک کتاب منتشر شود که این امر روند شمارش را پیچیده‌تر می‌کنند.
با وجود مشکلات فراوان در جمع‌آوری کتاب، شاید بتوان گفت از ابتدای 2011 کتابی در WorldCat نیست که نتوان در گوگل پیدا کرد Chen, 2011)). WorldCat فهرستی جامع از محتویات کتابخانه‌ها را در ۱۷۰ کشور است.
با این حال به نظر می‌رسد پاسخ واقعی یک معما باقی خواهد ماند. این سؤال که چند عنوان کتاب در جهان وجود دارد به معنای واقعی یک راز است، اما این پرسشی بسیار مسحورکننده بوده و فکر ما را به خود مشغول نگاه می‌دارد. این قلمروی بدون مرز ما را به سمت خلاقیت‌های جدید می‌کشاند. هر کتاب یک دیدگاه منحصر به فرد، جهانی برای کشف یا دانشی برای به دست آوردن ارائه می‌دهد و ما دوست داریم همه را دراختیار داشته باشیم.
منابع:
https://www.adweek.com/galleycat/google-counts-129864880-books-in-the-world/13338
https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000060625
https://isbndb.com/blog/how-many-books-are-in-the-world/#:~:text=So%20how%20many%20books%20are,for%20information%20regarding%20publishing%20statistics.
Chen, X. (2012). Google Books and WorldCat: A comparison of their content. Online Information Review, 36(4), 507-516.
Jones, E. (2011). Google Books as a general research collection. Library Resources & Technical Services, 54(2), 77-89.
---------------------------
این مطلب در یکصد و یکمین نشریه پیک دانش (نشریه دانشجویی دانشگاه الزهرا) به نوشته من منتشر شده است.
گمشده هایم را می جویم...برچسب : نویسنده : lilibani بازدید : 5